Dr med. Peter Fisher
Dokonam przeglądu aktualnego stanu opartych na modelach, klinicznych i biologicznych danych naukowych dotyczących homeopatii. Zaczniemy od danych typu 1 pochodzących z metaanaliz oraz systematycznych przeglądów kontrolowanych randomizowanych badań łącznie z kontrowersyjną metaanalizą Shanga i współpr. i jej krytyką, innymi metaanalizami i systematycznymi przeglądami klinicznej homeopatii w ujęciu całościowym oraz pod względem określonych kryteriów. Dane są sklasyfikowane jako wynik dodatni, ujemny lub niejednoznaczny. W 11 spośród 23 systematycznych przeglądów terapii homeopatycznych uzyskano znamiennie dodatni wynik w odniesieniu do homeopatii w zakresie następujących stanów: niepożądane efekty leczenia raka, alergie i zakażenia górnych dróg oddechowych, biegunka wieku dziecięcego, leczenie grypy, pooperacyjna niedrożność jelita, choroby reumatyczne, sezonowy alergiczny nieżyt nosa (gorączka sienna), choroby górnych dróg oddechowych z zapaleniem ucha środkowego i zawrotami głowy włącznie. Osiem przeglądów nie wykazało jednoznacznego wyniku. Na podstawie pozostałych 5 przeglądów wnioskowano, że istnieje niewiele danych lub też brak jest danych, które przemawiają na korzyść homeopatii.
W przeglądzie poszczególnych badań klinicznych randomizowanych w homeopatii, które przeprowadzono w okresie od 1975 do 2002 r., ujawniono 93 badań porównujących homeopatię ze stosowaniem placebo lub innej terapii. Pozytywne efekty homeopatii stwierdzono w 50 przypadkach. Dokumentacja świadczyła o występowaniu pozytywnego efektu stosowania terapii homeopatycznej w alergicznym nieżycie nosa, biegunce wieku dziecięcego, uogólnionym zapaleniu ścięgien i mięśni, grypie, bólu, niepożądanych efektach radio-/chemioterapii, urazach stawu z naderwaniem więzadeł bez zwichnięcia oraz zakażeniach górnych dróg oddechowych. Podobne wnioski wyciągnięto na podstawie przeglądu 12 systematycznych przeglądów zastosowania terapii homeopatycznej w określonych stanach patologicznych. Zajmiemy się także niektórymi kontrolowanymi badaniami randomizowanymi, obejmującymi kliniczne randomizowane badania dotyczące preparatu Arnica, nawracających zakażeń górnych dróg oddechowych u dzieci i zespołu nadpobudliwości ruchowej z deficytem uwagi.
W nie randomizowanych badaniach dotyczących efektywności kosztów porównano wyniki terapii homeopatycznej z wynikami leczenia tradycyjnego w przypadku rozpoznań stanów przewlekłych powszechnie leczonych w ogólnej praktyce lekarskiej. W badaniu przeprowadzonym w Niemczech stwierdzono, że u pacjentów, którzy zdecydowali się na leczenie homeopatyczne, uzyskano lepsze wyniki przy podobnych kosztach. Porównanie strategii terapii homeopatycznej ze strategią terapii antybiotykowej w rutynowej praktyce lekarskiej w nawracającym ostrym zapaleniu śluzówki nosa i gardła wykazało, że lekarze ogólni stosujący homeopatię uzyskali znacznie lepsze wyniki przy niższym koszcie dla ubezpieczenia społecznego. Dokonamy również przeglądu niektórych obserwacyjnych badań dotyczących wyników. Wszechstronnym, obserwacyjnym badaniem w Homeopatycznym Szpitalu Bristol objęto ponad 6.500 pacjentów z ponad 23.000 wizytami w okresie 6 lat. U 70% pacjentów doszło do poprawy stanu, natomiast u 50% do istotnej poprawy. W prospektywnym, kohortowym badaniu z danymi z 8-letniej katamnezy, które przeprowadzono w Niemczech i Szwajcarii, u 73% spośród 3.709 pacjentów ciężkość przebiegu choroby uległa zmniejszeniu (p < 0,001) w porównaniu ze stanem wyjściowym, po 2 i 8 latach.
Biologiczne modele
W metaanalizie przeprowadzono ewaluację 67 biologicznych doświadczeń in vitro z rozcieńczeniami w rozdrobnieniu ultracząsteczkowym, przy czym ich jakość oceniono według zmodyfikowanej punktacji SAPEH. Dodatnie wyniki zgłoszono w prawie 75% wszystkich równolegle przeprowadzanych badaniach oraz w 68% wysokiej jakości doświadczeniach. Żaden z dodatnich wyników nie był wystarczająco stabilny do odtworzenia go przez wszystkich badaczy.
Najlepiej wykonana seria doświadczeń in vitro w dziedzinie homeopatii dotyczy hamowania aktywacji leukocytów zasadochłonnych przez duże rozcieńczenia histaminy. Ten model stanowił przedmiot 17 opublikowanych badań powtórzeniowych, przy czym w prawie wszystkich otrzymano dodatnie wyniki. Najlepiej opracowany model zwierzęcy dotyczy efektu wywieranego przez tyroksynę na metamorfozę u płazów, co jest obecnie odtwarzane w szeregu badaniach.
Dr med. Peter Fisher
Dyrektor ds. klinicznych i Dyrektor ds. badawczych
Królewski Szpital Homeopatyczny w Londynie