Ordynowanie przez lekarzy leków homeopatycznych jest całkowicie legalne i dozwolone. W szczególności ordynowanie leków homeopatycznych nie narusza Kodeksu Etyki Lekarskiej, a Samorząd Lekarzy nie może z tego tytułu stosować wobec lekarzy żadnych sankcji dyscyplinarnych. Decyzja UOKiK nr DOK-6/2011.

Stanowisko Naczelnej Rady Lekarskiej, według którego stosowanie leków homeopatycznych stoi w sprzeczności z zasadami etyki lekarskiej, narusza ustawę o ochronie konkurencji i konsumentów. Prezes UOKiK nakazał zaniechanie tej praktyki oraz nałożył karę pieniężną na Naczelną Izbę Lekarską.

Decyzja Prezesa UOKiK zapadła w dniu 25 lipca 2011 r., po przeprowadzeniu postępowania wyjaśniającego na skutek zawiadomienia Izby Gospodarczej „Farmacja Polska” oraz postępowania antymonopolowego. Decyzja uznaje działania Naczelnej Izby Lekarskiej za praktykę ograniczającą konkurencję i dostęp do rynku sprzedaży produktów leczniczych homeopatycznych wydawanych z przepisu lekarza. Przyjęcie przez Naczelną Radę Lekarską (będącą organem Naczelnej Izby Lekarskiej) stanowiska, iż stosowanie homeopatii stoi w sprzeczności z zasadami etyki lekarskiej skutkowało ograniczeniem możliwości ordynowania leków homeopatycznych przez lekarzy. Prezes UOKiK ocenił naruszenie prawa dokonane przez Naczelną Izbę Lekarską jako poważne, nakazując NIL zaniechanie stosowania tej praktyki oraz nałożył na nią karę pieniężną w wysokości ok. 50.000 złotych, płatną do budżetu państwa.

Co oznacza wydanie przez Prezesa UOKiK tej decyzji?
Decyzja ta jest przede wszystkim potwierdzeniem tego, iż negatywne Stanowisko Naczelnej Rady Lekarskiej z dn. 4 kwietnia 2008 r. nr 7/08/V w sprawie stosowania homeopatii i pokrewnych metod przez lekarzy i lekarzy dentystów oraz organizowania szkoleń w tych dziedzinach stanowi naruszenie obowiązującego w Polsce prawa. Stanowisko NRL zostało zakwalifikowane przez Prezesa UOKiK jako porozumienie ograniczające konkurencję, zakazane ustawą z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów.

W uzasadnieniu decyzji Prezes Urzędu stwierdził m. in., że:

  • na podstawie obowiązujących przepisów prawa status leków homeopatycznych jest taki sam jak innych leków (alopatycznych);
  • stanowisko przyjęte przez NRL stanowiło dla lekarzy ordynujących leki homeopatyczne widoczną i psychologiczną barierę, mogącą zniechęcać do dalszego ich ordynowania z powodu zagrożenia odpowiedzialnością za naruszenie Kodeksu Etyki Lekarskiej;
  • działanie Naczelnej Izby Lekarskiej przekroczyło jej uprawnienia, bowiem odpowiedzialność za ordynowanie określonego produktu leczniczego homeopatycznego lekarz może ponosić jedynie w przypadku zawinionego błędu diagnostycznego lub terapeutycznego, podobnie jak w przypadku ordynowania leków alopatycznych;
  • zastosowanie się lekarzy do Stanowiska NRL – wymuszane groźbą sankcji dyscyplinarnych – w praktyce prowadziło do ograniczenia dostępu pacjentów do leków homeopatycznych wydawanych z przepisu lekarza;
  • przyjęcie przez Naczelną Radę Lekarską Stanowiska, iż stosowanie homeopatii stoi w sprzeczności z zasadami etyki lekarskiej, wpływało negatywnie na sytuację na rynku sprzedaży produktów leczniczych homeopatycznych na receptę, zaburzając mechanizm konkurencji, a tym samym naruszając interes publiczny;
  • poprzez wydanie Stanowiska NRL dopuścił się niejako próby „regulacji” rynku środków farmaceutycznych, bowiem skutkiem tego porozumienia jest ograniczenie konkurencji na krajowych rynkach sprzedaży produktów leczniczych homeopatycznych wydawanych z przepisu lekarza;
  • Naczelna Rada Lekarska przypisała sobie de facto kompetencje – którymi na podstawie przepisów formalnie nie dysponuje – do weryfikowania decyzji Urzędu Rejestracji (URPLWMiPB) oraz Ministerstwa Zdrowia o dopuszczeniu do obrotu określonych produktów leczniczych.

Prezes UOKiK przypomniał także, że Minister Zdrowia dwukrotnie zwracał się do na piśmie do Naczelnej Rady Lekarskiej z prośbą o weryfikację Stanowiska z dn. 4 kwietnia 2008 r., podnosząc iż jest ono niezgodne z obowiązującymi aktualnie normami prawnymi i sprzeczne z postanowieniami art. 57 Kodeksu Etyki Lekarskiej.

Podsumowując, w świetle decyzji Prezesa UOKiK – organu państwowego odpowiedzialnego w interesie publicznym za ochronę konkurencji i konsumentów – ordynowanie przez lekarzy leków homeopatycznych jest całkowicie legalne i dozwolone. W szczególności, ordynowanie leków homeopatycznych nie narusza Kodeksu Etyki Lekarskiej, a Samorząd Lekarzy nie może z tego tytułu stosować wobec lekarzy żadnych sankcji dyscyplinarnych.

Decyzja UOKiK nr DOK – 6/2011: pdf
Komunikat prasowy UOKiK: doc

PTHK, które czynnie zaangażowało się w postępowanie Prezesa UOKiK, dziękuje wszystkim z Państwa – lekarzom, farmaceutom i pacjentom za pozytywną odpowiedź na nasze apele związane z toczącym się postępowaniem.

|