W dniach 1-2 lipca w Stołecznym Centrum Olimpijskim odbyła się I Interdyscyplinarna Konferencja Naukowo-Szkoleniowa „Medycyna sportowa w grach zespołowych”.

Współorganizatorem wydarzenia, a także patronem sesji homeopatycznej było Polskie Towarzystwo Homeopatii Klinicznej. Na nasze zaproszenie do Warszawy przejechał dr Marc Dellière lekarz medycyny sportowej, wykładowca uniwersytetów medycznych w Tours, Angers i Nantes oraz Centrum Kształcenia i Rozwoju Homeopatii (CEDH) we Francji. Dr Dellière sprawuje opiekę medyczną nad sportowcami uprawiającymi wyczynowo różne dyscypliny sportu jak rugby, biegi czy sporty samochodowe. Był też lekarzem francuskiej reprezentacji rugby.

Dr Dellière przedstawił praktyczne porady dotyczące stosowania leków homeopatycznych w najczęściej zgłaszanych przez sportowców dolegliwościach takich jak skręcenia, zwichnięcia, zapalenie ścięgna, podrażnienia skóry oraz dla opanowania stresu i tremy przed zawodami.

Słuchacze mieli możliwość zapoznać się z wieloletnim doświadczeniem doktora w sprawowaniu opieki medycznej nad zawodnikami ligi rugby (zapobieganie i leczenie kontuzji kończyn, urazów odcinka szyjnego kręgosłupa, problemów dotyczących ścięgien, więzadeł, mięśni, kości, chrząstek, tkanki okostnej oraz stresu
i zaburzeń snu) i kierowcami wyścigowymi (zapobieganie i leczenie napięcia mięśniowego, kurczy, zmęczenia wzroku, zaburzeń psychologicznych i koncentracji).
W medycynie sportowej podstawą skuteczności leczenia jest stosowanie łącznie kilku metod terapii, gdyż daje to efekt synergii i umożliwia zawodnikom szybszy powrót do zdrowia i pełni sił. Zdaniem dr. Dellière’a leki homeopatyczne mogą przynieść sportowcom wiele korzyści, gdyż umożliwiają poprawę formy, nie pogarszając jednocześnie zdrowia.

Podczas Konferencji PTHK uczestniczyło także w spotkaniu prasowym „Rola i zadania medycyny sportowej w sporcie wyczynowym”, prowadzonej przez dr n.med Wiesława Tomaszewskiego, Prezesa Warszawskiego Oddziału PTMS. Wśród prelegentów nie zabrakło dr Marc’a Dellière’a, a także dr Marka Krochmalskiego, Przewodniczącego Komisji Medycznej PZPN, który wygłosił ciekawą prelekcję na temat własnego doświadczenia w zmniejszaniu dawek sterydów (aż 8-krotnie) w lekkich kontuzjach, dzięki zastosowaniu leków homeopatycznych.

Więcej informacji o homeopatii w medycynie sportowej

Co to jest medycyna sportowa?
Medycyna sportowa, zwana również medycyną aktywności ruchowej, jest interdyscyplinarną dziedziną wiedzy lekarskiej wykorzystującą osiągnięcia antropologii, biologii, biochemii, fizjologii, dietetyki i teorii treningu sportowego oraz takich specjalizacji klinicznych jak: chirurgia ogólna
i chirurgia urazowa, ortopedia, choroby wewnętrzne, pediatria, kardiologia. Medycyna sportowa opiera się więc na współczesnej medycynie teoretycznej i klinicznej, w tym także na medycynie naturalnej.
Medycyna sportowa zajmuje się ochroną zdrowia osób uprawiających różne formy aktywności fizycznej – od sportu wyczynowego i treningu zdrowotnego po sporty rekreacyjne i udział
w zajęciach wychowania fizycznego. Jej zadaniem jest zapobieganie chorobom i kontuzjom oraz ich leczenie i rehabilitacja, a także pomoc w uzyskaniu wysokiej kondycji psychofizycznej osobom uprawiającym sport wyczynowo. Medycyna sportowa obejmuje wszystkie zagadnienia związane
z procesami fizjologicznymi i patologicznymi, jakie zachodzą w organizmie pod wpływem aktywności fizycznej lub jej braku; zajmuje się człowiekiem aktywnym ruchowo w zdrowiu
i chorobie, we wszystkich okresach jego życia.
Lekarz sportowy sprawuje stałą, bieżącą opiekę nad sportowcami w czasie treningów
i zawodów i musi dbać o najlepszą ochronę zdrowia i zachowanie dobrej kondycji psychofizycznej zwłaszcza zawodników uprawiających sporty wyczynowe, które zwykle mają niekorzystny wpływ na stan zdrowia. Dlatego zdobywa i wykorzystuje wiedzę w dziedzinach, które umożliwiają poprawę formy zawodnika, nie pogarszając jednocześnie jego zdrowia. Do takich dziedzin należą homeopatia, a także różne techniki rehabilitacji jak fizjoterapia, kinezyterapia, techniki manualne, mechaniczne i elektrofizjologiczne oraz krioterapia i odnowa biologiczna, psychologia i psychoterapia. Lekarz medycyny sportowej ma zatem do dyspozycji wiele różnych technik leczenia i powinien nauczyć się je stosować samodzielnie lub korzystając
z pomocy specjalistów w danej dziedzinie. Kompleksowa opieka medyczna nad zawodnikiem wymaga zwykle łączenia kilku rodzajów terapii umożliwiających mu szybki powrót do zdrowia
w razie choroby, regenerację sił po wysiłku oraz panowanie nad stresem i tremą.
Miejsce homeopatii w medycynie sportowej
Homeopatia jest jedną z dziedzin medycyny i może być zalecana jako samodzielna terapia lub razem z innymi lekami. Leki homeopatyczne znajdują liczne zastosowania w schorzeniach związanych z uprawianiem sportu. Wpływają na potencjał indywidualnej reakcji zawodnika, stymulują jego naturalne siły obronne, zdolności do regeneracji oraz zdolności adaptacyjne podczas wysiłku. Homeopatia może być stosowana u sportowców uprawiających sport zawodowo lub amatorsko.
Leczenie homeopatyczne opiera się na zasadzie podobieństwa i polega na stosowaniu leków zawierających bardzo małe dawki substancji aktywnych, które w dawkach większych wywołują
u osoby zdrowej objawy podobne do objawów chorobowych obserwowanych u pacjenta.
Oznacza to, że ta sama substancja aktywna podana w dużych dawkach wywołuje u człowieka zdrowego objawy choroby, zaś podana w minimalnych dawkach może tę chorobę wyleczyć.
Na przykład spożycie rośliny arniki górskiej (Arnica montana) wywołuje uszkodzenia w obrębie naczyń i niewielkie krwawienia oraz pojawienie się krwawych wybroczyn i bólów mięśniowych. Natomiast lek homeopatyczny przygotowany na bazie arniki, podany w ciągu kilku sekund od wystąpienia urazu, hamuje proces tworzenia się krwiaka i tym samym działa przeciwbólowo.
W homeopatii Arnica montana stosowana jest we wszelkich urazach, niezależnie od lokalizacji i typu urazu. Jest lekiem niezwykle skutecznym ze względu na swoje działanie przeciwbólowe
i ochronne na ściany naczyń.
Istotnym założeniem terapii homeopatycznej jest indywidualne podejście do pacjenta, czyli leczenie chorego, a nie objawów choroby. Dlatego przed postawieniem diagnozy i wyborem leczenia, lekarz dokonuje całościowej oceny stanu zdrowia i ogólnej kondycji chorego, przeprowadzając szczegółowy wywiad, który uwzględnia objawy typowe dla danego schorzenia oraz indywidualne reakcje pacjenta na daną chorobę.
Homeopatia nie tylko nie stoi w opozycji do medycyny głównego nurtu, ale ją uzupełnia. Może być stosowana w wielu wskazaniach, jej pole działania jest jednakże ograniczone. Zadaniem każdego lekarza jest dokładne rozpoznanie i ocena, czy w danym przypadku leki homeopatyczne mogą być zastosowane jako jedyne leczenie, czy w połączeniu z innymi lekami.

Dlaczego warto stosować leki homeopatyczne u sportowców
Można je stosować zarówno u zawodnika wytrenowanego, jak i u początkującego, niezależnie od wieku działają szybko i skutecznie: w przypadku wszystkich sportów terenowych, związanych z wysoką częstotliwością urazów, podjęzykowa droga podania leku stanowi ogromną zaletę; podanie leku Arnica montana w parę sekund od wystąpienia urazu pozwala stwierdzić wysoką jego skuteczność nie mają działań ubocznych i przeciwwskazań
można dobrać leki działające zarówno zapobiegawczo, jak i leczniczo są praktyczne w użyciu: lek w postaci granulek podawanych podjęzykowo może być zastosowany szybko i sprawnie w każdych okolicznościach np. podczas przerwy w meczu mogą być stosowane z każdym innym rodzajem leczenia, pozwalając ograniczyć przyjmowanie na przykład leków przeciwzapalnych, sterydów czy antybiotyków nie dają dodatnich wyników testów antydopingowych.

Kiedy je podawać?
Leki homeopatyczne znajdują zastosowanie w każdej fazie przygotowania zawodnika do treningu czy zawodów – przed, w trakcie i po wzmożonym wysiłku fizycznym.
Przed wysiłkiem: przeważnie w leczeniu przewlekłych dolegliwości takich jak zapalenie ścięgien, katar sienny czy zapalenie gardła oraz w celu uodpornienia organizmu przed zachorowaniem na grypę, złagodzenia objawów choroby morskiej, choroby wysokogórskiej, skutków przemarznięcia, tremy przed zawodami i dla uniknięcia objawów zmęczenia mięśniowego.
W trakcie wysiłku: przede wszystkim przy urazach, ale także przy zaburzeniach trawienia, dolegliwościach otolaryngologicznych i okulistycznych.
Po wysiłku: w celu leczenia skutków nadmiernego zmęczenia fizycznego i szybszego powrotu do pełni sił i zachowania dobrej formy.

LEKI HOMEOPATYCZNE W PRAKTYCE LEKARZA SPORTOWEGO

Urazy
Z uprawianiem każdej dyscypliny sportu nieuchronnie związane są urazy, głównie zwichnięcia, nadwyrężenia, skręcenia, nadciągnięcia mięśni i ścięgien oraz stłuczenia. Wszelkie kontuzje przeważnie są bardzo bolesne i wymagają jak najszybszego udzielenia pomocy. Najczęściej w takich przypadkach stosuje się leki przeciwzapalne, co nie zawsze jest dobrym rozwiązaniem, gdyż mogą one nie tylko wywoływać objawy niepożądane ze strony przewodu pokarmowego i wątroby, ale także hamować naturalny proces zabliźniania się rany po urazie. Podane zbyt wcześnie, zmniejszają stan zapalny stanowiący pierwszą fazę zabliźniania, hamując działanie makrofagów, których rolą jest oczyszczenie ogniska zapalnego zanim dojdzie do odnowy komórkowej.
Alternatywą mogą być leki homeopatyczne, które należy podawać jak najszybciej po wystąpieniu urazu. Nieodzownymi przy wszelkiego rodzaju kontuzjach są leki przygotowane na bazie arniki – hamujące formowanie się krwiaków i obrzęków, sumaka jadowitego (Rhus toxicodendron) – stosowane przy zwichnięciach, objawach i uszkodzenia w obrębie tkanki łącznej okołostawowej i miedzi (Cuprum metallicum) – podawane przy bolesnych, powysiłkowych skurczach mięśni.

Panowanie nad tremą i stresem
Niewielka trema jest naturalnym czynnikiem dopingującym, lecz niestety często prowadzi do obniżenia normalnej wydolności sportowca. W większości przypadków chodzi o tremę antycypacyjną, która pojawia się tuż przed zawodami i ustępuje, gdy zawodnik rozpoczyna start w zawodach. Kiedy zawodnik jest bardzo zestresowany, można mu podać – w zależności od objawów – leki przygotowane na bazie Gelsemium sempervirens, Argentum nitricum lub Ignatii, stanowiące alternatywę dla stosowania benzodiazepin, których działania uboczne są znane.

Regeneracja po wysiłku sportowym
Wypoczynek po intensywnym wysiłku jest jednym z najważniejszych elementów w sporcie, szczególnie w sporcie wyczynowym, gdyż od zregenerowania sił i utrzymania dobrej kondycji psychofizycznej zależy rozłożenie wydatków energetycznych zawodnika w ciągu całego sezonu. Także i w tej dziedzinie opieki medycznej nad sportowcem leki homeopatyczne przynoszą bardzo dobre efekty.
Można je podawać przy różnego rodzaju dolegliwościach, a przede wszystkim przy bolesnych powysiłkowych kurczach mięśni zwanych zakwasami (Arnica montana), w razie bolesnej sztywności stawowej nasilającej się w ruchu (Rhus toxicodendron) czy rozbicia mięśniowego (Arnica montana i Rhus toxicodendron), w przypadku zaburzeń procesów odnowy biologicznej objawiających się złą tolerancją powtórnego wysiłku (Ferrum metallicum), skłonnością zawodnika do irytacji i zachowań impulsywnych (Anacardium orientale), utrzymującym się uczuciem zmęczenia spowodowanym odwodnieniem i nadmiernym poceniem (China rubra).

Profilaktyka
Rolą lekarza medycyny sportowej jest nie tylko leczenie, ale przede wszystkim zapobieganie dolegliwościom i objawom związanym z intensywnym uprawianiem sportu. Wystąpienie urazu nie musi być nieuchronne. Lekarz może przewidzieć uraz, zranienia lub objawy przetrenowania, jeśli za pośrednictwem pełnego wywiadu i badań bardzo dobrze pozna zawodnika i wszelkie jego słabości na poziomie fizjologii, psychiki, biologii, ortopedii, żywienia itd. Lekarz z zawodnikiem powinni wspólnie pracować nad słabymi punktami (osłabienie więzadeł po skręceniu, zaburzenia postawy, kłopoty z zębami itp.), tak aby słabości te nie stanowiły przeszkody w czasie intensywnych treningów.
Medycyna sportowa jest nakierowana na osoby zdrowe, dlatego jej aspekt zapobiegawczy jest szczególnie ważny. Jest to medycyna, która bierze pod uwagę pacjenta w jego pełnym wymiarze. Homeopatia spełnia te kryteria i prezentuje podobne podejście do pacjenta, opierając wybór leczenia na podstawie całościowej oceny stanu jego zdrowia.
Lekarz medycyny sportowej stara się stosować przede wszystkim techniki nie wywołujące działań niepożądanych, a do takich należy leczenie homeopatyczne. Leki chemiczne o silnym działaniu (antybiotyki, sterydowe i niesterydowe leki przeciwzapalne) oraz chirurgia powinny być stosowane w schorzeniach o cięższym przebiegu lub w przypadku braku rezultatów zastosowanego leczenia doraźnego, leczenia pierwszego rzutu.
Zarówno sportowcy, jak i lekarze medycyny sportowej starają się działać w poszanowaniu zdrowia i etyki zawodowej, wykluczającej stosowanie środków dopingujących. Także i z tych powodów homeopatia powinna zająć ważne miejsce wśród terapii stosowanych w medycynie sportowej.

Materiał źródłowy
Jean-Marc Ferret, Henri Koleckar, Médecine du sport. Prévention, traitement, homéopathie et nutrition (Medycyna i sport. Profilaktyka, leczenie, homeopatia, dieta) Ed. Boiron 2000.